KAROTİS VE VERTEBRAL ARTER RENKLİ DOPPLER ULTRASONOGRAFİ TETKİKİ

Boyunda önde iki adet, arkada iki adet bulunan ve beyni besleyen atar damarlar vardır. Öndekilere karotis arterler, arkadakilere vertebral arterler denilir.

Karotis ve vertebral arter Doppler ultrasonu, beyine temiz kan taşıyan ana atardamar yapılarının incelendiği önemli bir tetkiktir. Bu damarlardan karotis, halk arasında şah damarı olarak bilinir.

Beyni besleyen bu damarlar oldukça önemlidir. Karotis ve vertebral arterlerin duvarlarında sertleşme ve plak yapıları olabilir. Bu plaklar kopup beyinde bir damarı tıkayabilir, pıhtı oluşabilir veya bu damar duvarlarında yırtık meydana gelebilir. Bu problemler sonucunda hastada bazı belirtiler meydana gelebilir. Bunlar hafif bir baş dönmesinden inmeye(felce) kadar geniş bir yelpazeyi içerir.

Vertebral arterlerdeki kan akımının azalması denge kaybı, baş dönmesi ve konuşma bozukluğuna yol açabilir.

Bu tetkik nasıl yapılır?

Tetkik sırasında hasta sedyeye sırtüstü yatar. Boynunun altına yastık konulması tercih edilir, başı biraz geriye düşer. Hastanın incelenecek tarafını görüntüleyecek şekilde baş önce bir tarafa, sonra diğer tarafa çevrilir. Ultrason probu jel ile birlikte boyun damarlarını görüntülemek için kullanılır.  

Damar yapılarının duvar yapıları, çapı, komşu organlarla ilişkileri önce gri skalada görüntülenir. Daha sonra renkli Doppler inceleme yapılır, kan akışının yönü, akım hızı, spektrum adı verilen akım şekli değerlendirilir. Plakların şekli, yapısı ve boyutları raporlanır. Kan akışının hızı ölçülerek, darlık yerleri belirlenir. Darlığın derecesine göre raporlama yapılarak, nöroloji hekimlerinin tanı ve tedavi planlamasına katkı sağlanır.

Karotis ve vertebral arter renkli Doppler US tetkiki için özel bir hazırlık gerekmez(erkek hastalar için boyun bölgesine uzanan sakal var ise, görüntü kalitesini bozmaması için tetkik öncesi kesilmesi önerilir).

Bu tetkik ağrısızdır ve radyasyon içermez.

Tetkik bitimine yakın baş dönmesi gelişebilir, bu durumda hasta bir süre dinlendirilir.