MAMOGRAFİ
Düşük dozda radyasyon kullanılarak yapılan mamografi tetkiki, kadın meme dokusunun ayrıntılı olarak incelenmesine olanak tanıyan radyolojik bir tanı yöntemidir. Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan meme kanseri tanısında önemli bir görüntüleme aracı olarak kullanılan mamografi, 40 yaş ve üzerindeki her kadının yılda bir kez yaptırması gereken bir sağlık taramasıdır.
Bilimsel çalışmalar, tüm dünyada, 8 kadından birinin, yaşamı boyunca meme kanseri riski ile karşı karşıya kaldığını gösterir. Meme kanseri erken tanı aldığında, hastaların yaklaşık %90’ı tamamen iyileşir. Kanserin erken yakalanması, tedavi seçeneklerini arttırdığı gibi, tedavinin başarı şansını da belirgin derecede arttırır.
Meme kanseri tanısında altın standart olarak kabul edilen mamografi sayesinde meme içindeki kitleler ya da farklılıklar hızla fark edilir. Normal şartlarda kişinin kendi kendine elle yaptığı muayene sırasında meme dokusunda var olan kitleyi fark etmesi, mamografi filminde kitle varlığının görüntülenmesinden yaklaşık 2 yıl sonra gerçekleşir.
Ailesinde meme kanseri hikayesi bulunmasa bile; her kadının 40 yaşından itibaren yılda bir kez tarama amacıyla mamografi çektirmesi önerilir
Tarama mamografisi sayesinde geçtiğimiz 20 yılda meme kanserine bağlı olarak gerçekleşen hayat kayıpları ciddi oranda azalmıştır.
Klinik şikayet varlığında, meme dokusunda var olan lezyonların karakterinin anlaşılması amacıyla tanısal mamografi de yapılabilir.
Mamografi Tetkiki Nasıl Yapılır?
Ülkemizde de kanser tarama tetkiklerinden biri olarak kullanılan mamografi; meme dokusunun röntgen filminin çekilmesi işlemidir. Bu işlem sırasında meme, mamografi cihazına ait 2 tabaka arasına konur ve bir miktar sıkıştırılır. Daha sonra meme dokusuna düşük miktarda x ışını verilerek meme dokusuna ait görüntü bilgisayar ortamına aktarılır. Bu görüntüler radyoloji hekimleri tarafından değerlendirilir.
Tetkik yapılırken uygulanan sıkıştırma rahatsızlık veren bir durum olsa da memeye zarar vermez. Mamografi çekiminin, memenin daha az hassas olduğu adet dönemi sonrasına denk getirilmesi, bu rahatsızlığı azaltabilir.
Sıkıştırma (Kompresyon) Yapılmasının Amacı:
- Memenin hareket etmesini önlemek
- Memenin kalınlığını azaltarak, hastanın aldığı X-ışını(radyasyon) miktarını azaltmak
- Meme içinde birbiri üzerine binen dokuların açılmasını sağlamak
- Daha net ve kaliteli görüntü elde ederek, küçük kitleleri erken dönemde yakalamak
Mamografi Çekimi Öncesi Nelere Dikkat Edilmelidir?
Mamografi çekimine gelirken göğüs bölgesine ve koltukaltına pudra gibi kozmetik maddeler uygulanmamalıdır.
Çekim öncesinde, meme üzerine, içeriğinde çinko olan kremler veya koltukaltına aliminyum içerikli deodorantlar uygulanmamalıdır. Bu maddeler kuşkulu görüntülere yol açarak, meme kanseri şüphesi yaratabilir. Yalancı mikrokalsifikasyon görüntüsü oluşturabilirler.
Tetkik sırasında oluşabilecek ağrı, adet döngüsü göz önünde bulundurularak, uygun zamanlama ile azaltılabilir!!!