RENAL ARTER (BÖBREK ATARDAMAR) RENKLİ DOPPLER ULTRASONOGRAFİ TETKİKİ
Renal Arter Renkli Doppler US tetkiki nedir, nasıl yapılır?
Bu tetkik, her iki böbreğin, atar damar yapılarını değerlendirmek için kullanılır. Böbrek atar damarları, karın içindeki ana atardamar olan aortadan çıktığı yerden başlayarak, böbrek içerisindeki daha ince dallarına kadar değerlendirilir.
Bu işlem genellikle hipertansiyon(yüksek tansiyon) hastaları için istenir. Nadir görülen böbreğin atar damarlarında meydana gelen darlıklar, özellikle genç hasta grubunda hipertansiyona sebep olur.
Bu tetkik için hastanın aç karnına olması yeterlidir. Tetkikten birkaç gün önce gazsız yiyeceklerle beslenmek de, görüntü kalitesini arttırır.
İşlemi yapacak radyoloji uzmanı tarafından ultrason çekilecek bölgeye jel sürülür. Bu jel cihazın başlığının ten üzerinde daha rahat hareket ettirilmesi açısından gereklidir.
Böbrek atar damarlarının çapı, damar çeperinde varsa plaklar değerlendirilir. Özellikle plakların darlığa sebep olup olmadığı kan akım hızı ölçülerek tespit edilir.
Damarsal patolojilere bağlı böbrek hastalığı (renovasküler hastalık) en yaygın olarak, halk arasında damar sertleşmesi, damarda kireçlenme olarak bilinen aterosklerotik hastalıklara bağlı olarak gelişir.
Fibromusküler displazi de daha çok orta yaşlı kadın hastalarda izlenen ve damarı daraltan diğer bir hastalıktır. Bu hastalığın tanısında da, renkli Doppler ultrasonografiden faydalanılır.
Özellikle aterosklerotik damar hastalığı, kademeli ve sessiz böbrek fonksiyon kaybına yol açabilen ilerleyici bir hastalıktır. Bu nedenle, böbrek atardamar darlığının erken teşhisi önemlidir. Çünkü girişimsel işlemlerle darlık ve buna bağlı olarak hipertansiyon iyileştirilebilir ve böbrek fonksiyonu korunabilir.
Böbrek atardamar darlığı, sekonder hipertansiyon ve böbrek yetmezliğinin en yaygın potansiyel olarak geri döndürülebilir ve tedavi edilebilir nedenidir.
Hipertansiyonda Renal Arter Renkli Doppler Ultrasonografinin Rolü
Hipertansiyon erişkin popülasyonun yaklaşık %25-30’unda görülür. Böbrek yetmezliği ve kardiyovasküler hastalık gelişimi için önemli bir risk faktörüdür. Kronik böbrek hastalığı (KBH) olan hastalarının büyük çoğunluğu hipertansiftir.
Renal hipertansiyon veya renovasküler hipertansiyon, renal arter darlığı ve böbrek hastalığına bağlı hipertansiyon anlamına gelir. Bu nedenle, yeni hipertansiyon tanısı konan hastalara deneyimli radyologlar tarafından renal arter renkli Doppler tetkiki yapılması, erken tanı ve tedaviyi planlamada çok kıymetlidir.
Akut ve kronik böbrek hastalığında Renal Arter Renkli Doppler Ultrasonografinin Rolü
Renal Doppler ultrason, böbrek hastalıklarının tanı, prognoz ve yönetimi için değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Doppler ultrason böbrek kan akımının değerlendirilmesi için radyasyon içermeyen, kolay, düşük maliyetli ve güvenli bir yöntemdir.
Böbrek kitlelerinde Renal Arter Renkli Doppler Ultrasonografisinin Rolü
Ultrason, bazı böbrek kanserlerinin tanısında, ilk planda başvurulan radyolojik tetkik olması nedeniyle önemli rol oynar. Son teknoloji ultrason cihazları sayesinde de lezyon tanısı kolaylaşmıştır. Doppler ultrason ile kitlesel lezyonlardaki damarlanma şekli ve bozuklukları da tanı alabilir.
Küçük boyutlu böbrek tümörleri ultrasonla net seçilemeyebilir. Bu lezyonlar da kontrastlı BT ile tanı alabilirler. Ancak ultrason, bilgisayarlı tomografide (BT) belirsiz kalan kistik böbrek kanserlerini karakterize etmeye yardımcı olur.
Nakil böbreğin Doppler Ultrasonografisi
Doppler ultrason nakil böbreklerin değerlendirilmesi için en çok tercih edilen görüntüleme yöntemidir. Nakil böbrek karında sağ veya sol alt kesimde, mesaneye yakın konumda bulunur. Greftin yüzeysel yerleşimi US incelemesini doğru ve ideal kılmaktadır. Renal greft, hemen veya daha sonra meydana gelebilecek çeşitli patolojik değişikliklere karşı hassastır.
Doppler ultrasonda renal arter RI artışı denilen parametrenin ölçümü önemlidir. Böbrek nakli yapılan hastalarda yüksek serum kreatinin düzeyleri yüksek RI değerlerini ortaya koymaktadır. Bu nedenle renal arter RI değeri , greft böbrek fonksiyonunun iyi bir göstergesidir.