MEMEDE FİBROADENOM
Memede fibroadenom, adenomatöz meme lezyonlarından biridir. Hem epitelyal hem stromal hücreler içeren, en sık rastlanan solid (katı) kitlelerin başında gelir.
Genellikle genç yaşlarda ortaya çıkar. Zaman içerisinde boyutları büyüyebilir ve sayıları artabilir. İlerleyen yaşlarda boyutları küçülebilir ve kalsifikasyon (halk arasında kireçlenme tabir edilen) göstererek dejenere olabilirler.
Memede fibroadenomun, kansere dönüşme ihtimali minimaldir(Literatürde çok az sayıda kansere dönüştüğünü gösteren yayınlar vardır). Bu sebeple takibi ve radyolojik kontrolü önemlidir.
Fibroadenom Belirtileri Nelerdir?
Meme dokusu içerisinde kitle ele gelmesi ile kendisini gösterir. Fibroadenomların hastalar tarafından fark edilmesi kitlelerin boyutlarına göre değişkenlik gösterir. Fibroadenomların boyutları genellikle 1-2 cm civarındadır. Bununla birlikte büyük boyutlara ulaşabilirler. Genellikle herhangi bir ağrıya neden olmayan küçük boyutlu fibroadenomlar hasta tarafından fark edilmeyebilir.
Bu kitleler yuvarlak şekilli, hareketli, sert kitleler şeklinde hissedilir. Bu nedenle, rutin meme muayenesi yaptırılması kritik önem taşır. Bunun dışında, fibroadenomlar radyoloji uzmanı tarafından genellikle hastaların yaşı genç olması nedeniyle ultrasonografi ile rahatlıkla tespit edilebilir.
Bu lezyonlar hormonal değişimlere duyarlı olup, gebelik sırasında büyüme gösterebilir, menopoza girince küçülerek gerileyebilir. Genellikle ağrıya neden olmamakla birlikte bu durum kişiye göre değişebilir. Özellikle adet öncesi dönemde ağrıya sebep olabilir.
Mamografide, kenarları düzgün, yuvarlak ve opak oluşumlar şeklinde izlenir. Ultrasonografi çekilerek kitlenin içeriği araştırılır. Solid yapıda(katı) lezyonlardır.
Ultrasonografi ile memede fibroadenom yapısı değerlendirilirken, Doppler ultrasonografi ile damarlanma yapısı ve damar yoğunluğu değerlendirilir. Damarlanma yapısındaki artış bu lezyonun büyüyeceği anlamına gelebilir. Bu durumda, fibroadenomun genel yapısına da bakarak, biyopsi gereksinimine karar vermek gerekebilir.
Fibroadenomun kesin tanısı ancak memedeki kitleden parça alınması ile konulur. Şüpheli durumlarda veya ileri yaşlarda saptandığında biyopsi yapılması önerilmektedir.
Fibroadenom Nasıl Tedavi Edilir?
Fibroadenomun ilaçla tedavisi yoktur. Tedavisi gerekli durumlarda ameliyat ile kitlenin çıkarılmasıdır. Genel olarak yapısal bir düzensizlik veya şüphe uyaran bir bulgu olmadıkça ameliyata gerek yoktur.
Lezyon çevresinde düzensizlik, dış kenarında bozulma, iç yapısında heterojenite, damarlanma artışı varsa; kanseri dışlamak amacıyla kitleden biyopsi alınmalıdır. Biyopsinin ultrasonografi eşliğinde yapılması, başarı şansını arttırır.
Lezyon çevresi düzenli yapıda ise ve damarlanma artışı göstermiyor ise; 6 ay ara ile ultrasonografi çekilerek takip edilir. Eğer değişiklik göstermiyor ise yıllık kontrollere geçilebilir.
Memede fibroadenom gebelik sırasında büyüme gösterebilir. Bu nedenle gebeliğin ilk aylarında mutlaka ultrasonografi ile kontrol edilmeli ve gebelik boyunca takip edilmelidir. Gebelik döneminde meme kanseri sıklığı azımsanmayacak düzeydedir.