Alt Ekstremite Venöz ve Arteryel Renkli Doppler Ultrasonografisi
Doppler ultrasonografi ise; kan akımını değerlendiren özel bir ultrason tekniğidir ve damarsal görüntülemenin en önemli yöntemlerinden biridir. Vücuttaki arteriyel ve venöz (atar ve toplar) damarlardaki kan akımının değerlendirmesini sağlar.
Ultrasonografi ve Doppler ultrasonografi tetkikinde ses dalgaları kullanılarak görüntüler oluşturulur. İncelenecek bölgeye jel sürülerek, bir prob yardımıyla uygulanır. Radyasyon etkisi veya bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Ağrısız bir işlemdir. Normal şartlarda bu inceleme için ön hazırlık gerekmez. İşleme gelirken rahat ve bol giysiler giyilmesi önerilir.
Alt Ekstremite (uyluk ve bacak) venöz (toplardamar) renkli Doppler ultrasonografisi:
Alt ekstremite venöz ultrasonografi muayenesi en sık, bacakta şişme, çap artışı, kızarıklık ve zonklama gibi bulguları olan, uyluktaki geniş çaplı venöz damarlardaki kan pıhtılarını tespit etmek amacıyla yapılır. Bu duruma derin ven trombozu veya kısaca DVT adı verilir. Bu tıbbi durum acildir, çünkü bu pıhtılar parçalanarak, sistemik dolaşıma katılabilir ve akciğere geçebilirler. Pulmoner emboli adı verilen bu durum hayati tehlike oluşturabilir. Bacak damarındaki kan pıhtısı erken teşhis edildiğinde, emboli durumunu önlemek amacıyla tedaviye erkenden başlanabilir.
Uzun süreli bacak şişmesinin nedenini belirlemede de bu tetkike başvurulur.
Venöz yetmezlik ve varis!!!
Mesleği gereği uzun süre ayakta kalan kişilerde sık görülen rahatsızlıklardan birisi de varistir.
Uyluk ve bacaktaki kanın kalbe geri dönmesini sağlayan, damar kapakçıklarının yeterli çalışmadığı durumlarda venöz yetmezlik ve varis gibi rahatsızlıklar gelişebilir. Ağrıya sebep olmasının yanı sıra kozmetik açından da rahatsız edicidir.
Ultrasonografi incelemesi hasarlı kapakçıkları ve toplar damardaki düzensiz kan akımını tanımlamaya yardımcı olur. Varislerin varlığında, yapılacak tedaviyi yönlendirir.
Alt Ekstremite (uyluk ve bacak) venöz (toplardamar) renkli Doppler ultrasonografi ile ayrıca;
Bacaktaki venöz yapıların haritalanması mümkün olur. Bu sayede; kalbin bypass ameliyatlarında bacaktan alınan sağlıklı venöz damarların parçaları kullanılabilir.
Diyaliz için kullanılan fistül alanlarının değerlendirilmesinde de venöz renkli Doppler tetkikinden faydalanılır.
Alt Ekstremite (uyluk ve bacak) arteryel (atardamar) renkli Doppler ultrasonografisi:
Alt ekstremite arteryel ultrasonografi muayenesi en sık, alt ekstremitelerde dolaşım bozukluğu düşünüldüğünde istenilir.
Yürüme gibi fiziksel aktiviteler sırasında gelişen bacak ağrısı, özellikle diyabetik hastalarda oluşan ve iyileşmeyen ayak yaraları gibi klinik durumlarda bu tetkike başvurulur.
Arteriyel renkli Doppler ultrasonografi incelemesi ile atar damarlarda, duvar sertleşmesi, plak oluşumu, akan kan akım hızları ve kan akımın miktarı incelenebilir. Ayrıca bu tetkikle damar duvarlarında plak olup olmadığı, kritik bir darlık söz konusu olup olmadığı araştırılır. Atar damarları ilgilendiren hastalıklarda temel incelemedir.